Quân Tào ở bên bờ bắc sông Hoài kiến tạo đại doanh, đối diện sừng sững cùng với đại doanh quân Hán ở bờ nam Sông Hoài, trận mưa tuyết lớn đầu tiên của mùa đông không hẹn mà tới, những bông tuyết giống như xé tơ che trời phủ đất từ trên không trung phiêu diêu bay xuống, mặt đất rất nhanh liền bị phủ đẩy một lớp áo tuyết dầy, toàn bộ thiên địa lúc đó biến thành một mảng mênh mông mờ ảo, tuyết lớn đã ảnh hưởng đến tầm mắt, đến ngay cả trăm bước ngoài Sông Hoài cũng không nhìn nhìn thấy rõ lắm.
Ở trong mảnh tuyết tán loạn rơi, Trình Dục vội vàng đi đến đại trướng của Tào Tháo, Hứa Chử tiến đến, dùng ngòn trỏ tay đưa lên môi cúi đầu thở dài một hơi, kéo Trình Dục sang một bên rồi nhỏ giọng nói:
- Tối hôm qua cả đêm Thừa tướng không ngủ, giờ vừa mới ngủ được, quân sư đợi một chút nữa mới đến đi!
Trình Dục gật gật đầu, trong lòng thầm thở một hơi dài, tuy rằng cuối cùng y đã nhìn ra sách lược chân chính của Lưu Cảnh, nhưng vẫn là chậm một bước, rốt cuộc Thái Nguyên vẫn thất thủ, quan phủ Tịnh Châu theo đó mà hàng, Thừa tướng đã bị kích động nặng nề, tự giam mình trong đại trướng đã hai ngày rồi.
Y lại hỏi:
- Vậy Thừa tướng đã ăn gì chưa?
Hứa Chử cười khổ một tiếng:
- Chỉ uống được vài ngụm cháo, nghe thị vệ đưa cháo nói, Thừa tướng dường như trong một đêm già đi mười tuổi rồi.
Trình Dục lắc đầu, tuổi cửa Thừa tướng đã cao, tiếp tục như vậy không thể được, y liền nói với Hứa Chử:
- Nếu Thừa tướng tỉnh lại, lập tức cho ta biết, ta đến khuyên Thừa tướng.
- Ta biết rồi, ta sẽ thông báo cho Thừa tướng.
Hứa Chử vừa dứt lời, trong đại trướng truyền đến âm thanh mệt mỏi của Tào Tháo:
- Bên ngoài là Trọng Đức phải không?
Trình Dục và Hứa Chủ ngơ ngác nhìn nhau, đều bất đắc dĩ cười khổ. Trình Dục đành tiến lên phía trước nói:
- Đúng là vi thần!
- Bên ngoài gió lạnh, mời vào trong!
- Thừa tướng nghỉ ngơi thêm chút nữa đi! Vi thần đợi một lát rồi quay lại!
- Trọng Đức mời vào!
Không thể làm gì hơn, Trình Dục chỉ có thể bước vào đại trướng, Hứa Chử cũng không yên tâm mà đi vào theo, chỉ thấy Tào Tháo choàng lên một bộ áo khoác, ngồi ở bên cạnh chậu than, dùng gậy khuấy khuấy đống lửa than, dưới sự soi rọi của ánh lửa, hai mắt lão đỏ ngầu, thần thái mệt mỏi, hơn nữa tóc càng thêm bạc phơ đi rồi, có thể nhìn ra được đích thức lão đã già đi rất nhiều.
Trình Dục vội vàng khom người thi lễ:
- Tham kiến Thừa tướng!
- Trọng Đức mời ngồi!
Tào Tháo mời Trình Dục ngồi xuống, lại nói với Hứa Chử:
- Ta bỗng nhiên muốn uống chút canh gà, tần một con gà đến đây! Tần nhừ một chút.
- Bỉ chức giờ đi lo liệu ngay!
Hứa Chứ vội vàng chạy ra ngoài, Tào Tháo thở dài lắc đầu lắc đầu, nói với Trình Dục:
- Trọng Đức người nói xem, vì sao chúng ta luôn bị động như vậy? Bị Lưu Cảnh nắm mũi dẫn đi.
Trình Dục trầm ngâm chốc lát rồi nói:
- Lưu Cảnh lấy Trường Giang Hán Thủy làm khe, lấy Ba Sơn Tần Lĩnh để ngăn, phòng thủ của hắn cực kỳ vững chắc kiên cố, cộng thêm căn cơ Kinh Châu được Lưu Biểu gây dựng, Ích Châu hắn mềm dẻo hỗ trợ, không tổn hại lợi ích người Thục, vả lại dùng người thỏa đáng, tuy rằng giữa Kinh Thục cũng có mâu thuẫn, nhưng thiên hạ dưới sự hấp dẫn vô cùng lớn này, thế lực Kinh Thục cũng có thể bình an vô sự, tề tâm hợp lực trợ quân Hán bắc chinh, vi thần cho rằng đây là cơ sở lớn nhất của Lưu Cảnh.
- Vậy ta thì sao?
Tào Tháo lại hỏi thêm:
- Điểm yếu của ta là ở đâu? Nền tảng của ta lại ở đâu?
Trình Dục quỳ xuống thi lễ nói:
- Thừa tướng thứ cho thần vô tội, vi thần mới dám nói.
- Ta xá ngươi vô tội, ngươi cứ việc nói lời thật, ta hiện tại chính là muốn nghe lời nói thật.
Trình Dục thở dài nói:
- Thừa tướng có ba cái bại, mới dẫn đến cục diện bị động toàn diện hôm nay.
- Nói tỉ mỉ hơn một chút nữa, ba cái bại nào?
Tào Tháo vẻ mặt trầm trọng, chăm chú nhìn Trình Dục.
- Bại thứ nhất là nam chinh quá sớm, vừa mới tiêu diệt Viên thị liền nóng lòng nam chinh, lại không biết Viên thị có ân với Hà Bắc, Cao Can ở Tịnh Châu rất được lòng quân dân, Thừa tướng diệt Viên thị, giết Cao Can, bản thân không có gì sai, nhưng là nên sau khi hoàn toàn ổn định Hà Bắc và Tịnh Châu mới nam chinh, kết quả Thừa tướng lại quá nóng vội, Xích Bích nhất bại, phương bắc sẽ không ổn định rồi.
- Ta cũng biết cần phải ổn định Hà Bắc và Tịnh Châu, thậm chí dời đô Nghiệp Thành, miễn giảm thu thuế, qua được sáu bảy năm sau mới bắt đầu đại quy mô nam chinh, chẳng lẽ vẫn còn chưa đủ sao?
- Tuy rằng Thừa tướng đã cấp ân huệ cho Hà Bắc, miễn thuế cho Tịnh Châu, nhưng một trận nam chinh lại bóc lột gấp đôi Tịnh Châu và Hà Bắc, vì tạo thuyền vượt sông, nhà dân ven bờ Hoàng Hà gần như bị phá hủy không còn, trưng lương thực trưng dân phu, tăng gấp mười lần, gấp trăm lần đòi lại, cho nên đám dư nghiệt Viên thị cùng nhau nổi lên, Hà Bắc ủng hộ, nguyên nhân chính là đây. Quân Hán bất ngờ tập kích Thái Nguyên, Tịnh Châu các nơi cũng nhìn nhau mà theo hàng, quân Hán tiên phong còn chưa đến, quận huyện đã đổi màu cờ, nguyên do của nó đây, Thừa tướng hiểu không? Người Tịnh Châu bất mãn với Thừa tướng lâu rồi!
Tào Tháo gật gật đầu, tuy rằng Trình Dục nói rất thẳng thắn, như châm vào da thịt, nhưng lão cũng không hề tức giận mà là yên lặng tiếp nhận chỉ trích của Trình Dục. Lão thở dài một tiếng nói:
- Trọng Đức nói đúng, ta mặc dù thống nhất phương bắc, nhưng phương bắc còn chưa ổn định, gấp gáp nam chinh, để cho Lưu Cảnh được đại lợi, có thể nói sai một li đi một dặm, mời Trọng Đức nói đến cái bại thứ hai.
- Cái bại thứ hai của Thừa tướng là bại Hàn Môn pháp gia, Thừa tướng lập Hàn môn biếm thế gia, tôn sùng Pháp gia, áp chế Nho gia, giết Biên Nhượng, giết Khổng Dung, khiến danh môn thế gia thất vọng, kỳ thực Lưu Canh làm cũng chưa được tốt, người sáng suốt tinh ý đều sẽ nhận ra hắn và Thừa tướng đều là tôn trọng Pháp gia, chỉ có điều hắn sáng suốt hơn một chút, Nho làm bì (vỏ), Pháp làm cốt, nhưng một điều “không phân chúng sĩ, chỉ cần có tài là được trọng dụng” của hắn khiến cho danh môn thế gia hết sức phản cảm, nhưng mà hắn có thêm thay đổi, trước tiên trên cơ sở chiếu cố thế gia, thêm nữa là công bằng, lại dần dần lũng lạc tâm của thế gia, ngoài ra, sau trận chiến ở Xích Bích, hắn liền thả ra hơn mười mấy vạn tù binh, có được cảm ân của đại tộc phương bắc, đây chính là cơ sở của hắn để hôm nay tiến công phương bắc.
Tào Tháo thở dài một tiếng:
- Người nói đúng, ta giết Khổng Dung, đích thực là thất sách rồi, giờ hối hận đã muộn.
Lúc này, màn trướng được gạt ra, Hứa Chử dẫn dắt vài tên thị vệ bê lên một vại canh gà tiến vào, lại mang đến mấy món ăn nhẹ, động tác Hứa Chử cực nhanh, không đợi Tào Tháo kịp phản đối, liền dọn bát đũa thức ăn, lại thêm một bát canh gà đầy đặn nồng đậm cho Tào Tháo.
Tào Tháo bưng canh gà lên uống một ngụm, gật gật đầu, nói với Hứa Chử:
- Cũng múc cho quân sư một bát đi.
Hứa Chử múc cho Trình Dục một bát, Trình Dục uống một ngụm xong cười nói:
- Hứa tướng quân rất có tâm!
Mặt Hứa Chử hơi đỏ lên, tâm tư của y bị Trình Dục nhìn thấu, đây cũng không phải là canh gà bình thường, bên trong có sơn dược và Nhân Sâm hòa trộn cùng nhau, trong lòng Tào Tháo cũng biết rõ ràng, lão thực ra không có tâm tình ăn cơm, nhưng sau khi Trình Dục giúp lão gỡ bỏ một chút khúc mắc, lão cũng có chút thèm khẩu vị, cảm thấy đói bụng, uống vào một bát canh lại húp thêm một bát cháo, đến lúc này mới lệnh Hứa Chử dọn dẹp đồ đi.
Lúc này, Tào Tháo lại hỏi:
- Mời quân sư nói cái bại thứ ba của ta.
Trình Dục do dự một lúc lâu sau:
- Bại thứ ba này, vi thân không dám nói.
- Ngươi nhất định phải nói, ta muốn nghe!
Tào Tháo nghiêm nghị nói.
Trình Dục yên lặng gật đầu rồi nói:
- Bại thứ ba này chính là Thừa tướng bại trên chính trị.
- Trọng Đực là nói ta phong Ngụy công, tăng cửu Tích sao?
- Không chỉ có thế, Thừa tướng ép Thiên tử lệnh chư hầu, về mặt pháp lý là thắng rồi, nhưng về đạo nghĩa thì lại thua rồi, vừa mới bắt đầu quần hùng dâng lên, cát cứ thiên hạ, Thừa tướng bài trừ tôn vương, lấy mệnh Thiên tử chi mệnh thảo phạt tứ phương, thống nhất phương bắc, đến lúc này Thừa tướng ép Thiên tử lệnh chư hầu, mọi người đều tiếp nhận, cũng sẽ ủng hộ, cho rằng theo quyền hành sự, nhưng lâu dần lại không ổn, sau khi thống nhất phương bắc, Thừa tướng lại lấy danh nghĩa Thiên tử thảo phạt tôn thất Lưu Bị và Lưu Biểu, kỳ thật trên chính trị là thua rồi, hiện tại Lưu Cảnh lấy danh nghĩa đại kỳ phục hưng Hán thất, lại còn xưng hô quân đội của hắn là Quân Hán, ngọn cờ tươi sáng, trên chính trị chiếm cứ được ưu thế, nếu không phải như vậy, quân Hán sao có thể thuận lợi như vậy giết đến Thái Nguyên, quan phủ dân chúng bên đường không phản kháng không quấy rầy sao?
- Trọng Đức nói đúng!
Tào Tháo bất đắc dĩ than thở một tiếng.
- Kỳ thực bỉ chức cũng là sau việc xảy ra mới từ từ hiểu được, lúc trước vi thần cũng hồ đồ như vậy, nam chinh Kinh châu, đó chẳng phải là chủ kiến của vi thần hay sao? Vi thần cũng rất hối hận đã không khuyên Thừa tướng nên muộn mấy năm nữa mới nam chinh Kinh Châu.
- Bây giờ nói những lời hối hận này thì có ích gì nữa đây? Quan trọng là ta nên như thế nào đối diện với nguy khốn trước mắt này, Lưu Cảnh công chiếm Thái Nguyên, Tịnh Châu nguy cấp, Nghiệp Đô nguy cấp, ta lại không thể phân tán quân lực, Trọng Đực nói ta biết, hiện tại ta nên làm gì?
Trình Dục cười cười nói:
- Thừa tướng còn nhớ chuyện cùng Lưu Cảnh ở cầu nổi không?
Tào Tháo gật gật đầu:
- Ta đương nhiên nhớ rõ, vậy thì sao nào?
Trình Dụ ý vị thâm trường nói:
- Thần nhiều lần suy xét, cảm giác Lưu Cảnh thật ra là đang ám thị Thừa tướng, hắn hy vọng cùng Thừa tướng lấy phương thức đàm phán để chấm dứt trận phân tranh này, thần cũng từng nói, Lưu Cảnh mấy năm liền liên tục chinh chiến, chỉ sợ hắn cũng sắp duy trì không nổi, lần này tấn công Thái Nguyên, bao gồm liên hợp Giang Đông bắc thượng Trung Nguyên, ta cảm thấy mục đích chân chính của hắn là muốn cùng Thừa tướng đàm phán, đương nhiên, hắn là vì có được lợi ích lớn nhất.
Kỳ thực Tào Tháo cũng ý thức được Lưu Cảnh là muốn cùng hắn thêm giá bớt giá, lấy thực lực của Lưu Cảnh hiện giờ, hắn không làm ba mặt đều tiến công được, cho nên mới kéo Giang Đông cùng xuống nước, tiến công Thái Nguyên cũng là dùng phương thức đánh lén, chưa chắc có thể chân chính chiếm lĩnh được Tịnh Châu.
Tào Tháo trầm tư chốc lát rồi nói:
- Ta có thể đem Quan Lũng cho hắn, nhưng hắn nhất định phải rời khỏi Tịnh Châu, quân sư xem có khả năng này không?
- Vi thần cũng không biết, tuy nhiên có thể thử xem xem thế nào, nếu Thừa tướng đồng ý, vi thần nguyện đại biểu Thừa tướng đi đàm phán với Lưu Cảnh.
Tào Tháo khoanh tay ở trong đại trướng bước đi vài bước, cuối cùng thở dài một tiếng nói:
- Trọng Đức ngươi nói đến tam bại của ta khiến ta đứng ngồi không yên, ta phải tận lực bổ sung, cũng được, Trọng Đức thay ta đi đi! Trận chinh chiến này ta cũng không muốn tiếp tục đánh tiếp nữa rồi.