Tòa linh đường có tới mười mấy gian, đó vốn là nơi ở tạm thời đám Đường Nhữ Tiếp khi giám sát công trình, hiện giờ được dùng làm nơi để các quan viên tới bái tế nghỉ ngơi, tuy là dựng tạm, nhưng hết sức đầy đủ bàn ghế giường chiếu, trà nước điểm tâm tất nhiên thứ nào cũng chu toàn.
Nhưng phàm người có tư cách vào đây, đều là nhân vật hô phong hoán vũ một phương.
Đây cũng là nơi Thẩm Mặc tiếp kiến nhân vật trọng yếu.
Lúc này y đang ngồi ở thượng vị, trái phải tộng cộng có 20 người, Giang Nam tổng đốc Đường Nhữ Tiếp, Mân Cống tổng đốc Vương Tuần, Lưỡng Quảng tổng đốc Ngô Bách Bằng, cùng sáu vị tuần phủ ngồi bên trái, bên phải là gia chủ cửu đại gia tộc. Đây là những nhân vật trên đỉnh kim tự tháp quyền lực tài phú đông nam...
Ánh mắt Thẩm Mặc quét qua mọi người, đại đa số bọn họ y mới gặp ở Nam Kinh năm ngoái, cách nửa năm, không ngờ lại gặp mặt... Nhưng y vạn lần không muốn gặp nhau thông qua cách này.
Những tổng đốc tuần phủ này đáng lẽ không được rời khỏi tỉnh của mình, nhưng bọn họ đại đa phần được Hồ Tôn Hiến đưa lên trong thời kháng Oa.
Hồ Tôn Hiến còn sống bọn họ phải tị hiềm, nhưng giờ người đã chết, bọn họ thẳng thắn xin triều đình cho tiễn đại soái của bọn họ chặng đường cuối cùng.
Đây là điều thường tình, thêm vào áy náy vì vụ án Hồ Tôn Hiến, chẳng ai muốn làm kẻ ác, nên đồng ý cả.
Nhưng Thẩm Mặc từng là kinh lược đông nam lại cùng những người này tụ lại một chỗ, cho dù không làm gì, cũng khiến người ta liên tưởng lung tung.
Hơn nữa nếu lúc này ở đâu đó xảy ra đại sự, nhưng vì không có quan viên coi sóc sinh họa, thì đây thuần túy là cơ hội để người ta làm suy yếu mình.
Cục diện càng tốt càng phải thận trọng, ví dụ của Từ Giai ở ngay trước mắt, Thẩm Mặc không muốn thành đối tượng bị quần công tiếp theo, lệnh sau khi an táng kết thúc, tất cả lên đường trở về không cho trễ nải chút nào.
Tranh thủ chút thời gian, ở thời khắc này mọi người tề tụ mới không bị hiềm nghi, thống nhất nhận thức, ứng phó với biến hóa sắp tới, tránh trở tay không kịp.
Thu lại suy nghĩ vẩn vơ, Thẩm Mặc ho một tiếng, chậm rãi nói:
- Chốn này vốn không nên nói chuyện công, nhưng nay triều đường vào bước chuyển ngoặt, đông nam cũng sẽ gặp khảo nghiệm cực lớn, hi vọng anh linh đại soái sẽ tha thứ cho chúng ta.
Thẩm Mặc nói nghiêm nghị như thế, làm mọi người tĩnh tâm lại nghe, chỉ sợ sót chữ nào.
- Từ các lão về quê đã thành định cục, ông ta đi rồi ai sẽ tiếp thế.
Thời gian ít nỏi, Thẩm Mặc không vòng vo, đanh giọng nói:
- Ta nghe nói gần đây có người đang hợp lực muốn đẩy ta lên, dù sao đây là lòng tốt nên ta không nói là ai.. Nhưng đại sự thế này lại chưa được ta đồng ý, các ngươi to gan quá đấy.
Mấy vị nghe thế cúi đầu không dám nhìn vào mắt y.
- Cũng tại ta không sớm nghĩ cách trao đổi với mọi người.
Thẩm Mặc khôi phục lại bình tĩnh:
- Hiện giờ ta nói rõ ràng cho các vị, cho dù đặt ghế đó ngay trước mặt ta, ta cũng không nhận.
- Đại nhân, tại sao?
Có người không nhịn được hỏi:
- Trước ngài chỉ có Lý Xuân Phương, uy vọng của hắn không có, thanh danh mất hết, cho hắn lằm hắn cũng không dám. Nếu hắn không làm, thì tới ngài, không phải ngài chủ động tranh lấy, sợ gì lời dèm pha.
Đông nam ngày càng phồn hoa giàu có, đám đạt quan quý nhân bọn họ kiếm đầy bồn đầy chậu, khiến các tỉnh khác ghen tị, chắc chắn có người nhòm ngó bọn họ rồi.
Cảm giác nguy cơ nghiêm trọng khiến quan thân đông nam hi vọng có một vị tể tướng mạnh mẽ bảo hộ lợi ích của bọn họ, mặc dù hiện giờ Thẩm Mặc làm rất tốt, nhưng ai biết tương lai khi đao kiếm bốn phương tám hướng bổ tới, y còn bảo vệ nổi không.
Cho nên mọi người đều hi vọng y có thể sớm ngày lên làm thủ phụ, để mọi người không phải nơm nớp lo sợ nữa.
- Không phải là ta không muốn làm thủ phụ.
Thẩm Mặc kiên nhẫn giải thích:
- Nhưng ta ở nội các, hiểu tình hình quốc gia hơn mọi người một chút. Đại Minh nguy cơ tứ phía, đã tới mức không cải cách không tồn tại được, thủ phụ là miệng núi lửa, ngồi lên rồi nếu cải cách sẽ đắc tội với vô số người, cải cách càng triệt để càng đắc tội nhiều... Thậm chí tương lai các vị cũng sẽ phản đối người ngồi ở vị trí đó. Nhưng nếu không cải cách sẽ thành đồ trưng bày, cũng sẽ làm người ta oán hận. Từ các lão chính vì nhìn thấu điểm này nên mới sớm có ý rời đi.
Kỳ thực Thẩm Mặc không muốn nói ra nguyên nhân căn bản, mọi người ở đây cũng đoán ra phần nào, chẳng qua Từ Giai rớt đài quá gấp quá bất ngờ. E rằng không mấy người tin Từ Giai nguyện ý nghỉ hưu...
Là nhân vật quan trọng trong sự kiện năm ngoái, tuy Thẩm Mặc luôn cố giữ mình ngoài cuộc, nhưng chuyện tới nước này, mọi người nhìn lại cả quá trình vụ án, nếu không có nhân tố của y bên trong, tất cả mọi chuyện ngày nay sẽ không xảy ra, cho nên Từ Giai rớt đài, Thẩm Mặc không tránh khỏi liên can.
Đương nhiên loại liên can này có cố ý và vô ý, nếu là vô ý mọi người chỉ có thể nói thế sự khó lường. Nhưng nếu là cố ý, thì thành tội danh khi sư diệt tổ, Thẩm Mặc thế nào cũng bị nước bọt dìm chết.
Có điều may là chẳng ai nói rõ được cố ý hay vô ý, chỉ cần người trong cuộc giữ im lặng, chẳng ai có thể lấy chuyện này ra nói.
Nhưng một khi Thẩm Mặc tiếp nhận vị trí của Từ Giai, thì thành "kẻ nào có lợi kẻ đó là chủ mưu", khi đó y có trăm miệng cũng chẳng chối cãi được.
Đó mời là nguyên nhân căn bản nhất, chỉ là lý do này không thể nói ra. Người ngồi đây đều là bè đảng của y, sao không hiểu cái khó đó của y? Cho nên biết rõ y chỉ lấy cớ, nhưng cũng vuốt mũi chấp nhận.
Nhưng muốn làm những người những người này tiếp tục kiên định ủng hộ y, thì Thẩm Mặc phải có một phương án chấp nhận được, ví như nếu tân tướng lên rồi đàn áp thế lực đông nam thì sao? Địa vị Thẩm đảng được đảm bảo thế nào. Về lâu dài ai đảm bảo cho lợi ích đông nam?
Nếu không làm bọn họ hài lòng, chỉ dựa vào uy vọng áp chế tiếng phản đối sẽ thành cái mầm khiến nội bộ chia rẽ, tăng thêm biến số cho tương lai...
Thẩm Mặc biết phải thống nhất tư tưởng mới hình thành sức mạnh tập thể, không bị kẻ địch phá từ bên trong. Nên y sớm cùng các mưu sĩ cân nhắc vấn đề này, chỉ đợi tới lúc đưa ra.
Trước tiên y nói mình sẽ toàn lực ủng hồ Cao Củng quay về, đồng thời vì thế đã làm rất nhiều công tác chuẩn bị trước.
Mọi người không khỏi ngạc nhiên, chẳng lẽ vất vả nửa năm trời là để làm nền cho Cao Rậm Râu?
- Các vị nghe ta giải thích đã.
Thẩm Mặc trầm giọng nói:
- Có ba lý do ta ủng hộ Cao Củng quay về. Một là mọi người biết ông ta và hoàng đế tình như cha con, sau khi Cao Củng đi, hoàng đế ngày càng nhớ mong, thường hỏi tả hữu "có thể mời Cao sư phụ về không?" Thái giám trả lời "chỉ e lão tiên sinh không vui."
Lão tiên sinh là cách gọi của nội đình với Từ Giai, loại bí mật cung đình này dù mọi người sớm nghe tới, nhưng Thẩm Mặc nói ra vẫn thấy chấn động.
- Mùa thu năm nay, khi hoàng thượng trò chuyện với ta, uyển chuyển biểu đạt ý này, còn phái người đi thăm Cao công... Tất cả mọi dấu hiệu đều cho thấy, hoàng đế nhìn trúng tể tướng tiếp theo, không phải là ta, mà là Cao công.
Thẩm Mặc bình tĩnh nói:
- Hơn nữa qua lần này, hoàng thượng càng có nhận thức trực quan về quyền lực, rất có khả năng không khuất phục quần thần nữa, mà cố chấp ý kiến của mình. Cưỡng ép mất hay, nên thuận thế mà làm sẽ sáng suốt hơn.
- Thứ hai, Cao Củng thực sự là kỳ tài hiếm có 500 năm qua, người này có hùng tài đại lược, lại dám gánh vác, luận tài ba khí phách, không thẹn là thiên hạ đệ nhất. Nhưng có nhược điểm trí mạng, nóng tính không biết dung người, lại không biết nhẫn nhịn, kẻ nào đụng vào là tan xương nát thịt. Là người hẹp hòi thiên vị, ân oán sòng phẳng.
Đối diện với cốt cán hách tâm, Thẩm Mặc không cẩn mập mờ:
- Người như thế, giỏi mưu quốc, không giỏi mưu nghiệp. Là nhân tuyển thích hợp nhất phá vỡ cục diện hiện nay. Hơn nữa ông ta không phải là người khó đối phó, ta và ông ta quan hệ không tệ, cũng toàn lực ủng hộ ông ta cải cách, tin rằng ông ta sẽ không làm khó ta.
Nói tới đây, miệng Thẩm Mặc nhếch lên, bá khí lộ ra:
- Lùi lại mà nói, một khi ông ta chống lại chúng ta, ta đủ tự tin khiến ông ta tới từ đâu, trờ về đó.- Thứ ba, thủ phụ quyền cao, nhưng nguy cơ tứ bề, Từ các lão hạ đài, Từ đảng suy bại, tương lai ắt thuộc và Tấn đảng và chúng ta phân chia nam bắc. Khi đó bất kể là ta hay là Dương Bác ngồi lên vị trí này, bất kể muốn công bằng ra sao, đều khiến một phe hiểu lầm và bất mãn, từ đó khiến triều đường tiếp tục chìm vào tranh đấu, ta và Dương công đều không muốn.
Thẩm Mặc thở dài:
- Nếu đấu nhau, Tấn đảng rễ sâu, chúng ta thế mạnh, hai bên thực lực chênh nhau không lớn, sẽ rơi vào giằng co. Sau đảo Nghiêm, đảo Cao, đảo Từ.. Triều đình chán tranh đầu không ngừng rồi, nếu chúng ta tiếp tục đấu, khó tránh khỏi mất lòng người, cho Từ đảng cơ hội trỗi dậy.
- Cho nên, để Cao Củng người có quan hệ không tệ với cả hai bên, bản thân lại không có thế lực lớn lên nắm quyền, là điều hai bên có thể chấp nhận. Mà ta có lòng tin, có thể kéo Cao Tân Trịnh sang bên mình.
Thấy mọi người lộ vẻ lý giải, Thẩm Mặc biết bọn họ đã thừa nhận ba lý do đó. Với bọn họ nên y không lên, thì Cao Củng hay Lý Củng nắm quyền đều không quan trọng, quan trọng là làm sao bảo đảm lợi ích của mọi người.
Thẩm Mặc nhiều lần nhấn mạnh lợi ích của đông nam rồi, giờ chẳng qua là xác thực lại lần nữa:
- Khai quốc 200 năm qua, đạo phát tài của quan thân không gì ngoài "tranh lợi với dân", đó là vì sản lượng từ đất đai thấp, lợi nhuận ít, nên khiến tổng lượng tài phú của xã hội có hạn. Nói thông tục là "mỗi củ cải một cái lỗ", ngươi muốn ăm thêm củ cải, phải đi chiếm lỗ của người khác, kẻ bị ngươi chiếm lỗ, đành phải chiếm của người yếu hơn. Cứ thế cuối cùng người dân cùng khổ bị bóc lột, không còn đường sống nữa, ắt dựng cờ tạo phản... Lịch sử chứng minh, tranh lợi với dân là con đường chết, với hiện trạng Đại Minh ta mà xét, tiếp tục thế này, đời chúng ta có thể may mắn thoát nạn, nhưng con cháu chúng ta sẽ gặp cảnh nhà tan cửa nát.
Những lời này bọn họ thông qua giảng học, đọc báo chí sớm đã quen thuộc rồi, chỉ im lặng lắng nghe, không ai bày tỏ dị nghị.
- Song thời đại luôn hướng về phía trước, lịch sử đang phát triển tới thời đại được phương tây gọi là "thời đại hàng hải", người Phật Lãng Cơ qua hơn một trăm năm thám hiểm toàn cầu, đã phát hiện lục địa hoàn toàn mới, kiến lập nên thời địa mới.
Thẩm Mặc cười:
- Hôm đó còn có người hỏi ta, chúng ta thực sự đáng sống trên quả bóng tròn sao? Ta bảo hắn, ngươi cứ tổ chức một chuyển đi biển, men theo tuyến đường Mạch Triệt Luân tiến thẳng về phía đông, xem xem có quay được về không?
Mọi người cười ồ lên, khơi lên hứng thú đàm thoại của mọi người, vì đây là chủ đề nóng hiện nay ở đông nam, bọn họ tranh luận "trời tròn đất vuông" hay là " mặt đất hình cầu".
Cái đầu là cách nói xưa nay ở Đại Minh, cái sau theo truyền giáo sĩ du nhập vào Trung Quốc.
Các sĩ đại phu đương nhiên không tin "lý lẽ méo mó" đó, nhưng khác với triều Thanh, sĩ đại phu thời này đầy tinh thần cầu tri thức, thêm vào tâm học hưng thịnh, dư luận tự do, nên không cẩm chỉ cách nói sau lưu truyền...
Năng lực tiếp nhận thứ mới mẻ của người dân Đại Minh hơi mạnh quá đáng, mau chóng có nhiều người tiếp thủ quan điểm mới, tất nhiên có người chỉ trích hoang đường, hai bên cãi nhau không hồi kết trên báo.
Bất kể thế nào, những quan viên đông nam này càng hiểu hàng hải hiểu phương tây hơn những sĩ đại phu ở nơi khác...
- Không thể phủ nhận, lợi nhuận kiếm được thông qua mậu dịch trên biển, lớn gấp mười lần từ đất đai.
Thẩm Mặc tiếp tục nói:
- Làm sao để đảm bảo thu nhập này được lâu dài, thậm chí từng bước đề cao, chính là lợi ích hạch tâm của chúng ta.
Mọi người đều nói:
- Mậu dịch trên biển tốt thì tốt thật, nhưng không an toàn, ai biết tương lai triều đình có "bế quan tỏa cảng", "không tro thuyền ra khơi" nữa hay không?
Thẩm Mặc không giải thích ngay điều băn khoăn này, mà nói:
- Nói hết lo lắng của mọi người ra đi, nghĩ sao nói vậy.
- Biển khơi mênh mông, nguy hiểm vạn phần, có bão biển, có hải tặc, gặp phải là mất sạch cả vốn, ai thực lực yếu một chút là phá sản treo cổ.
Những đại gia trưởng kia lên tiếng:
- Không chắc chắn bằng đất đai.
- Thu nhập này cũng không phải vô hạn, sản xuất thương phẩm cần nguyên liệu và công nhân, còn cần người mua, một khi xảy ra vấn đề là thu nhập bị ảnh hưởng.
Có đại gia chủ nói:
- Hiện giờ tuy phát triển bừng bừng nhưng có dấu hiệu vấn đề rồi, ví như so mười năm trước, giá nguyên liệu đã tăng 10 lần, mỗi năm một giá.
- Hiện nay nhiều nơi bắt đầu đổi sang trồng dâu, mua lương nộp thuế rồi.
Tuần phủ Chiết Giang Tương Nghị đứng ở góc độ cao hơn nói:
- Nhưng Giang Nam là kho lương cả Đại Minh, giờ thương nhân lương thực cũng mua lương ở tỉnh khác, đẩy giá lương lên cao... Đương nhiên đông nam có tiền mua được, nhưng tỉnh khác thiếu lương, chúng ta làm thế không đẩy bách tính nơi khác vào đường cùng sao? Khi ấy thiên hạ loạn lên, chúng ta không mua được lương, chính mình hại mình.
- Tương đại nhân nói đúng, nhưng không phải ở điểm này.
Có gia chủ phẫn nộ nói:
- Hiện giờ người dân như phát cuồng "đổi gạo thành dâu", quy cho cùng là đám đại địa chủ kết thành liên minh, đẩy vật giá lên cao. Làm tơ sống thành vàng, người dân lý nào không hùa theo.
Rồi chắp tay với Thẩm Mặc:
- Các lão, không đả kích đám người này sẽ có vấn đề lớn.
Tức thì có người tán đồng ngay:
- Làm bừa nhất là nhà Từ các lão, trước kia có nhà ông ta đứng đầu, chúng tôi đành nhẫn nhịn, giờ ông ta đã rớt đài rồi, hừ hừ...
Nghe bọn họ mỗi người một câu nói ra lo lắng của mình, Thẩm Mặc rất vui mứng, như thế tức là bọn họ không đắm chìm trong cục diện tốt đẹp, còn bình tình suy nghĩ vấn đề. Nếu chẳng phải thời gian có hạn, y sẽ để bọn họ nói hết ra.
Nhưng hiện giờ y chỉ để bọn họ nói tới đó, khẽ ho một tiếng, trong phòng liền yên tĩnh lại:
- Lo lắng của mọi người là, quốc sách, hải vận, nguyên liệu, lương thực, sức lao động, vậy có thể nói giải quyết năm vấn đề này chính là phương hướng chúng ta nỗ lực không?
Mọi người gật đầu, nếu giải quyết được năm vấn đề này đúng là có thể kê cao gối ngủ kỹ rồi.
- Trước tiên nói tới quốc sách.
Thẩm Mặc giải thích cho bọn họ:
- Một là chúng ta phải đủ quyền lực trong triều để bảo vệ lợi ích của chúng ta. Hai là đủ cống hiến với triều đình. Để hoàng đế, triều đình và quan viên ngoài đông nam cũng được hưởng cái lợi ngoài biển đem lại. Như thế mới khiến quốc sách mãi mãi không đổi. Hai điều này không thể thiếu bất kỳ cái nào.
Có điều với các cự đầu đông nam mà nói, cái đầu họ vui vẻ tiếp nhận, cái sau thống khổ lại khó tiếp nhận.
- Trước tiên nói làm sao để thực hiện từng cái.
Thẩm Mặc thong thả trần thuật:
- Ta đã tranh thủ được một suất nhập các, song việc này phải tính kế lâu dài, tạm thời chưa nói tới. Chỉ nói sau lần này, Bắc Kinh sẽ trống rất nhiều vị trí, chúng ta được chia một ít, sẽ do người của chúng ta ở Nam Kinh tiếp nhận. Nhưng càng có nhiều vị trí hơn xuất hiện sau khi Cao Củng trở về...
Y không nói tiếp, nhưng mọi người đều hiểu, với tính cách của Cao Củng, khẳng định sẽ thanh trừng Từ đảng.
- Ta sẽ tận lực tranh thủ có nhiều vị trí hơn, còn về nhân tuyển, do các vị tiến cự.
Thẩm Mặc rất hiểu đạo san sẻ lợi ích, trong một đoàn thể cũng có vô số đoàn thể nhỏ, cần các đoàn thể nhỏ này đều có được lợi.
- Các vị đừng vội hưng phấn sáng mắt.
Thẩm Mặc hất cho bát nước lạnh:
- Ta có thể báo trước cho mọi người, nếu Cao Củng trở về, việc đầu tiên chính là chỉnh đốn tác phong, sẽ có rất nhiều ghế trống... Bao gồm chỗ ngồ cả các vị. Chuyện lười biếng qua quít không được tái diễn nữa, kẻ nào dám, không cần đợi Cao Rậm Râu ra tay, ta sẽ hạ kẻ đó trước.
