- Nếu như trên dưới Tây Bắc đều có lòng đền nợ nước như Cao tiên sinh vậy, lo gì Tây Bắc không yên ổn?
Cao Liêm thở dài:
- Bộ Đường đại nhân, hôm nay chứng kiến tôn nghiêm, là phúc phận của chúng ta. Thật ra…
Nói tới đây, y đột nhiên dừng lại, khuôn mặt tràn đầy khó xử và bất đắc dĩ.
Tiết Hoài An hỏi:
- Dường như Cao tiên sinh có lời khó nói?
Cao Liêm cười khổ nói:
- Bộ Đường đại nhân, các vị đang ngồi đều là những người một lòng đền nợ nước, chúng ta đều dốc hết sức lực, muốn dùng chút sức non nớt của mình xây dựng Tây Bắc, nhưng có một số người lại hiểu lầm đối với chúng ta…
- Cớ sao Cao tiên sinh nói ra lời ấy?
Cao Liên đáp:
- Không dối gạt Bộ Đường đại nhân, lúc trước không ít người phê bình kín đáo chúng ta. Trong nhà thảo dân quả thực có kho lúa, chỗ đó mọi người cũng biết, một khi gặp những năm thiên tai, thảo dân cũng tận tâm cứu tế, chưa bao giờ keo kiệt. Cao gia ta đã qua mấy đời người tại Thanh Châu, đều cẩn trọng mới tích góp được một chút gia tài, mỗi viên gạch viên ngói trong nhà, thậm chí mỗi hạt gạo đều là Cao gia ta dùng mồ hôi và máu mấy đời để đổi lấy.
Tiết Hoài An hơi gật đầu.
Từ xưa đến nay, mỗi triều đại đều không thể thiếu những sĩ thân này, họ nhìn qua không có gì, nhưng lại có một thế lực cực kỳ không? lồ, gần như các ngành các nghề khắp đế quốc, đều nằm trong tay họ.
Căn cơ của đế quốc là dân chúng, nhưng đầu mối then chết liên hệ giữa triều đình và dân chúng chính là những sĩ thân địa phương này, triều đình muốn truyền đạt mệnh lệnh áp dụng tới tất cả các Châu Phủ, không có những sĩ thân này, gần như khó có thể áp dụng được.
Muốn trở thành sĩ thân một phương, đương nhiên không có khả năng đột nhiên xuất hiện, thành lập quan hệ thế lực, có được tài phú cùng lực ảnh hưởng không? lồ đương nhiên cần tích lũy mấy đời người, có thể trở thành sĩ hào nông thôn, gần như đều ở địa phương cực lâu.
- Chẳng qua lại có người nói, lúc chiến tranh, những sĩ thân địa phương chúng ta chỉ nghĩ cho mình, vì tư lợi, trông giữ lương thực gia sản, không giúp đỡ quân đội.
Cao Liêm thở dài một tiếng, cười khổ nói:
- Thậm chí có người nói, chúng ta nhờ vào triều đình mới có ngày hôm nay, lúc đế quốc gặp nạn, những người chúng ta căn bản không để ý sự sống chết của đế quốc, Bộ Đường đại nhân, mỗi chữ này tựa như cây kim, đâm xuyên vào lòng chúng ta, khiến chúng ta đau lòng.
Y vừa nói ra lời này, chung quanh có không ít thân sĩ áo gấm rực rỡ lắc đầu thở dài, nhìn nét mặt của họ, dường như chịu ủy khuất rất lớn.
Cao Liêm tiếp tục nói:
- Thế nhưng những người kia họ nào biết đâu rằng, chúng ta làm như vậy, là toàn tâm toàn ý vì đế quốc. Thảo dân xin hỏi đại nhân một câu, hiện giờ xây dựng lại Tây Bắc, chuyện hàng đầu chính là khôi phục trăm nghề, sĩ nông công thương, quan trọng nhất trong đó chính là nông nghiệp dân chúng dựa vào để sinh tồn, ruộng đồng hoang vu, không trồng lương thực, ăn cái gì? Thảo dân xin hỏi, triều đình có thể chuyển đến lương thực đủ cho dân chúng Tây Bắc trồng trọt lại một lần nữa hay không?
Lúc này tất cả mọi người nhìn Tiết Hoài An.
Tiết Hoài An nhíu mày, y đương nhiên hiểu được, xây dựng lại sau chiến tranh, chuyện hàng đầu đúng là phải khôi phục sản xuất, dân lấy thực làm trời, hết thảy chính là muốn trồng trọt lại một lần nữa trên đồng ruộng hoang vu, nhưng muốn trồng trọt, ngoại trừ công cụ trồng trọt, quan trọng nhất là phải đủ cây lương thực trồng.
Hiện giờ dân chúng Tây Bắc chớ nói tới lương thực trồng, ngay cả khẩu phần lương thực cũng không cách nào cung ứng.
Còn triều đình, Tiết Hoài An cũng không biết có lương thực trợ giúp Tây Bắc hay không.
Đế quốc, đã có một nửa trống rỗng, Hà Bắc Thanh Thiên Vương làm loạn, các Đạo lưu phỉ tàn sát bừa bãi, dân chúng chạy trốn, lương thực thu hoạch giảm xuống thấp, lương thực trong tay triều đình chẳng những dùng để bình định Thanh Thiên Vương, hiện giờ còm thêm Thiên Môn Đạo thanh thế càng lớn, tuy Tiết Hoài An không rõ ràng tình hình cụ thể của Hộ bộ, nhưng trong lòng cũng hiểu được, muốn xây dựng lại Tây Bắc, vốn là chuyện vô cùng khó khăn, chỉ sợ triều đình rất khó dồn quá nhiều tinh lực tới xây dựng lại Tây Bắc.
Nhưng lúc này trước mắt bao người, Tiết Hoài An đành giữ bình tĩnh nói:
- Triều đình sẽ nghĩ biện pháp.
- Bộ Đường đại nhân, triều đình có khó xử của triều đình, chúng ta cũng có thể hiểu được.
Cao Liêm hiên ngang lẫm liệt nói:
- Những người chúng ta, sớm đã nghĩ tới khó xử của triều đình, cho nên lúc đầu mới giữ vững lương thực, thương lực trong kho của chúng ta, tuyệt đối không phải vì để mốc meo trong đó, chúng ta giữ lại là vì trồng lương thực.
Đôi mày Tiết Hoài An nhướng lên.
Sở Hoan nhìn thấy bộ dáng hiên ngang lẫm liệt của Cao Liêm, lại nghe lời nói hùng hồn của y, trong lòng lại rất nghi hoặc. Dựa theo lời Cao Liêm nói, dường như là muốn lấy lương thực trong kho ra dùng để trồng trọt, chẳng qua Sở Hoan lại không tin những người này quả thật cam lòng cống hiến lương thực ra?
Tây Bắc hiện giờ, hạt gạo hạt vàng, vô cùng trân quý, những thân sĩ này cống hiến lương thực giá cả so sánh với hoàng kim ra, quả thực khiến cho người ta khó có thể tưởng tượng, Sở Hoan cảm thấy chuyện này chắc chắn không đơn giản như thế.
Lúc này Tiết Hoài An lại rất hứng thú hỏi:
- Ý của Cao tiên sinh, mọi người nguyện ý lấy lương thực ra để trồng trọt?
- Đúng thế.
Cao Liêm gật đầu.
Tiết Hoài An liếc nhìn bốn phía, hỏi:
- Các vị cũng đều có suy nghĩ như Cao tiên sinh?
Mọi người nhao nhao nói:
- Bộ Đường đại nhân, lần này chúng ta tới đây, vốn muốn nói chuyện này với Dư lão Tướng quân, chẳng qua thân thể lão Tướng quân không được tốt, chúng ta mới nghĩ tới trao đổi việc này với đại nhân.
Chu Lăng Nhạc cười nói:
- Bộ Đường đại nhân, Cao tiên sinh bọn họ quả thật đến vì việc này, hạ quan không dám tự làm chủ, thân thể lão Tướng quân lại không tốt, việc này vốn muốn kéo dài một chút, xem ý tứ triều đình, Bộ Đường địa nhân chiến thắng trở về, hạ quan vốn định sau này sẽ bẩm báo với Bộ Đường đại nhân, chẳng qua Cao tiên sinh tâm tình sốt ruột, hôm nay lại nói việc này trên tiệc rượu.
Gã nói với Cao Liêm:
- Cao tiên sinh, hôm nay là tiệc đón gió, Bộ Đường đại nhân đi đường gió bụi mệt mỏi, những chuyện này, sau này hãy nói.
Cao Liêm lập tức lộ ra vẻ sợ hãi, khom người nói:
- Bộ Đường đại nhân, là thảo dân lỗ mãng, kính xin đại nhân trách tội.
Tiết Hoài An khoát tay cười nói:
- Đây là quốc gia đại sự, các ngươi lo lắng quốc sự, phân ưu vì nước, nên khen thưởng, vì sao lại có tội?
Y nói với Chu Lăng Nhạc:
- Tổng đốc đại nhân, nếu Cao tiên sinh bọn họ quả thật có lòng như vậy, đây chính là chuyện rất tốt. Nếu như Tây Bắc không thể khôi phục sản xuất, lương thực không thể trồng trọt, trong mấy năm tiếp theo, Tây Bắc sẽ rơi vào nạn đói.
Y nói với Cao Liêm:
- Sau khi ta về kinh, sẽ báo cáo việc này với Thánh thượng, chỉ là… giá lương thực của Cao tiên sinh chắc sẽ không quá cao chứ?
- Giá lương thực?
Cao Liêm khẽ giật mình.
Tiết Hoài An cười nói:
- Chắc Cao tiên sinh và các vị sẽ không tặng miễn phí lương thực chứ?
Tiết Hoài An đương nhiên cũng không tin những sĩ thân nông thôn này lại không ràng buộc mà kính dâng lương thực.
Dù sao y cũng hiểu biết rộng rãi, những sĩ thân nông thôn này có thể bán lương thực để trồng trọt đã rất không tồi, Tiết Hoài An cũng không trông cậy vào những người này sẽ tặng miễn phí lương thực, không cần báo đáp.
Cao Liêm nghe vậy, cười nói:
- Bộ Đường đại nhân nói đúng, lương thực của chúng ta, không cần một lạng bạc của triều đình.
Lần này Tiết Hoài An quả thật kinh ngạc, ngay cả Sở Hoan cũng cảm thấy như vậy.
Tiết Hoài An là Thượng thư Lễ bộ, trọng thần của triều đình, hơn nữa tại yến tiệc mấy trăm người lúc này, Cao Liêm đương nhiên không có lá gan nói giỡn, nhưng y nói lời này cũng khiến cho không thể tưởng tượng nổi.
Chẳng lẽ những sĩ thân nông thôn này, mỗi người thực sự đều là Bồ Tát chuyển thế, tới giải cứu muôn dân trăm họ?
Nếu nói có hai ba người như vậy xuất hiện, đã khiến người ta kinh ngạc, nhưng số lương thân sĩ tập trung dưới một mái nhà ở đây cũng không ít, nếu thật sự là Bồ Tát sống, cũng không tránh khỏi quá nhiều một chút.
Tiết Hoài An ngơ ngác một chút, rốt cuộc nói:
- Cao tiên sinh, bình thường bổn quan cũng thích nói giỡn vài câu, thế nhưng… chuyện liên quan quốc sự này, không được phép vui đùa nửa câu.
- Thảo dân làm sao dám lấy quốc sự đùa giỡn.
Cao Liêm vội đáp:
- Thảo dân nói, đều là sự thật, cũng là kết quả các vị đang ngồi đây thương lượng, tuyệt đối không dám vui đùa.
- Được.
Tiết Hoài An lập tức vỗ tay:
- Cao tiên sinh, các ngươi trung thành với đế quốc, bổn quan đã rõ ràng, nếu như Thánh thượng biết rõ, chắc chắn sẽ thưởng các ngươi hậu hĩ.
Y bưng chén rượu lên:
- Tới, các vị, bổn quan kính một ly vị sự chân thành của các vị.
Lúc này trong lòng y quả thật hơi hưng phấn, đi sứ Tây Lương, mặc dù không đón Công chúa Tây Lương trở lại, nhưng chuyện cũng đã hoàn thành khá tốt, vốn công lao không nhỏ, nếu lần này tiện đường giải quyết vấn đề khôi phục sản xuất của Tây Bắc, cho dù không tính là công đầu trong việc này, nhưng cuối cùng cũng tham dự, công lao của mình ít nhiều có một phần, mang theo hai phần công lao trở lại kinh, nhất định sẽ là một chuyện rất vẻ vang.
Cao Liêm vội vàng đứng dậy nói:
- Bộ Đường đại nhân, thảo dân còn chưa nói hết.
Sở Hoan cười lạnh trong lòng, biết rõ chuyện không đơn giản như vậy.
Tiết Hoài An vốn đang hào hứng, nghe Cao Liêm nói như vậy, lập tức tỉnh táo lại, cười nói:
- Ngươi nói tiếp.
Cao Liêm không nói tiếp mà nhìn Chu lăng Nhạc.
Chu Lăng Nhạc ho khan một tiếng, lúc này mới cười nói với Tiết Hoài An:
- Bộ Đường đại nhân, ý của Cao tiên sinh, bọn họ đều là gia tộc lớn, rất nhiều gia quyến, nhưng lại có người làm thuê, cũng cần cơm ăn.
Tiết Hoài An nói:
- Chu Tổng đốc, có lời gì, nói thẳng ra.
- Là như thế này, ý của họ, đồng ý lấy lương thực ra để trồng trọt, hơn nữa có thể cho dân chúng trồng trọt.
Chu Lăng Nhạc lại cười:
- Chẳng qua họ có một yêu cầu, bỏ ra bao nhiêu lương thực, thuế bấy nhiêu đất.
Tiết Hoài An nhất thời còn nghe không hiểu, nhíu mày hỏi:
- Đây là ý gì?
- Tây Bắc trải qua chiến loạn, đặc biệt là Tây Quan Đạo, khắp nơi hoang vu, các Châu bị đốt giết cướp không còn.
Chu Lăng Nhạc thở dài:
- Cao tiên sinh bọn họ nghĩ ra một biện pháp, họ nguyện ý cung cấp lương thực trồng trọt tại Tây Quan Đạo, hơn nữa không cần một lạng bạc của triều đình, họ chỉ hy vọng đợi đến mùa thu hoạch lương thực, đạt được một bộ phận thu hoạch.
Tiết Hoài An dù sao cũng là người có đầu óc, hiểu được, nhìn về phía Cao Liêm, hỏi:
- Ý của Cao tiên sinh là như vậy?
Cao Liêm đáp:
- Hết thảy còn cần Bộ Đường đại nhân làm chủ. Chúng ta có lương thực bỏ lương thực, bỏ lương thực nhiều, đất trồng trọt cũng nhiều, đợi mùa thu hoạch, ngoại trừ thuế má giao nộp cho triều đình ra, lương thực còn lại, chúng ta nguyện ý phụ giúp bánh tính trồng trọt sinh sống, khiến họ cơm no áo ấm, tuyệt đối sẽ không khiến cho Tây Bắc xuất hiện nạn đói.
Tiết Hoài An khẽ vuốt râu dài, thần sắc bình tĩnh, nói:
- Bổn quan đã hiểu được, Cao tiên sinh cùng các vị đang ngồi đây là chuẩn bị thu thuế tại Tây Quan Đạo, không biết bổn quan nói đúng hay không?
